„Two minutes”, zegt Osama Isaac haast verontschuldigend tegen de journalist en fotograaf. In De Hoop School, het pandje aan de Kruisweg waar vluchtelingen die in de Beijneshal verblijven taalles krijgen, is zojuist een Kahoot!-quiz begonnen met vragen over stroopwafels, klompen en sinterklaasliedjes.

Lees ook: Wie wordt de Persoon van het Jaar in Haarlem en omgeving?

Quizmaster Osama Isaac stelt de vragen in het Arabisch en toont de mogelijke antwoorden in drie verschillende talen (Arabisch, Engels en Nederlands) op een groot scherm. De tien deelnemers, bijna allemaal tieners, gaan helemaal op in het spel. Na een vraag over 11 november zetten ze spontaan een liedje in: ’Sinter, Sinter Maarten, de koeien hebben staarten’.

Angst

Na de quiz is de les afgelopen. Osama Isaac zegt de jongeren gedag. „Je ziet ze groeien”, vertelt hij trots. „Voor iedereen was het begin in Nederland moeilijk. Ze zijn in meerdere kampen geweest, ze zijn bang. Je ziet de angst verdwijnen. In het begin wisten ze niks van de Nederlandse taal en cultuur en kijk nu eens. Enkele kinderen zijn zelfs al ingestroomd in het reguliere onderwijs.”

(Tekst gaat door onder de foto)

Toch blijft het onzekerheid troef voor de vluchtelingen van de Beijneshal. Op het moment van het interview is net bekend geworden dat de groep van zo’n vijftig mensen van twaalf verschillende nationaliteiten nog voor de kerst de sporthal zal verlaten. Een deel vertrekt naar de woonunits bij de Ikea in Haarlem, anderen zullen elders in het land ondergebracht worden.

Familie

Het voelt alsof een familie uit elkaar valt, zegt Isaac. Dat hij zelf net een woning in Schalkwijk toegewezen heeft gekregen, geeft hem dan ook een dubbel gevoel. „Ik ben blij dat ik persoonlijk een volgende stap in het inburgeringsproces kan zetten, maar ik had het ook niet erg gevonden om langer in de Beijneshal te blijven. Het voelt als één grote familie.”

Ook al waaieren de vluchtelingen uit, Isaac gaat door met het lesgeven aan lotgenoten. „Op de vluchtelingenboot in IJmuiden en bij de Ikea”, somt hij op. Vluchtelingen door middel van een zelf ontwikkeld lesprogramma wegwijs maken in de Nederlandse taal en cultuur, dáár ligt zijn passie. „Deze jongeren het alfabet leren maakt mij gelukkiger dan lesgeven aan masterstudenten”, zegt de voormalige hoogleraar Computer Science aan het Lincoln University College in Maleisië.

Doodsaai

Toen hij zelf de Nederlandse taal begon te leren, vond hij de lessen maar doodsaai. Dat kan beter, dacht hij. Dus ontwikkelde hij zelf een lesprogramma waarin op een speelse en toegankelijke manier alle facetten van Nederland aan bod komen: taal, cultuur, historie, maar ook verworvenheden die in andere culturen gevoelig liggen.

„Ik heb het ook over vrijheid van meningsuiting, diversiteit en homoseksualiteit. Natuurlijk levert dat soms spanningen en reacties op. Het is een ’clash of values’: veel vluchtelingen komen uit een land waar geloof en politiek met elkaar verweven zijn. Maar ik vind dat als je er voor kiest om naar dit land te komen, je de hier geldende regels moet volgen. Erover praten is een eerste stap naar begrip en acceptatie, is mijn overtuiging.”

Lees ook: Veel stemmen voor Persoon van het Jaar-verkiezing. ’Kandidaat Wil Ploegmakers brengt met haar verhaal het geloof in mensen terug’

Technologie

Zijn progressieve opvattingen brachten hem zowel in zijn geboorteland Jemen als in Maleisië in problemen. Vanuit het veilige Nederland doet hij alles wat in zijn macht ligt om de dialoog ook in deze streng islamitische landen op gang te brengen. Op zijn platform Soulera.org lanceert hij regelmatig video’s, waarin hij in het Arabisch het belang van technologie en wetenschap voor het voetlicht probeert te brengen.

„Het is vooral een pleidooi voor rationalisme”, zegt hij. „Veel landen worden geregeerd op basis van religie. Door een gecorrumpeerde regering, die beslissingen neemt op gevoel of omdat hun voorgangers het ook altijd zo hebben gedaan. Van wetenschap en technologie wordt nauwelijks gebruik gemaakt. Ik wil laten zien dat een land regeren ook anders kan. Dat je beslissingen kunt nemen op basis van wetenschappelijk onderzoek, in plaats van een onderbuikgevoel.”

Eigen woning

Het betrekken van een eigen woning is voor Osama Isaac een belangrijke stap. Ooit wil hij weer aan het werk op een universiteit en daarvoor is een vast woonadres nodig. Maar de taallessen geeft hij niet op, wat er ook gebeurt. Dat hij is genomineerd voor Persoon van het Jaar, vindt Isaac ’te veel eer’. „Deze nominatie is voor alle vluchtelingen in de Beijneshal.”

Lees ook: Wie wordt de Persoon van het Jaar in Haarlem en omgeving?