Meteen bij binnenkomst laat Borre zien hoe belangrijk hij is voor Erna, die lijdt aan de auto-immuunziekte sclerodemie en daardoor in een rolstoel zit. Met zijn snuit maakt de golden doodle de koffiebus open. ,,Borre heeft veel geleerd in zijn opleiding, maar ook hier leert hij elke dag dingen bij’’, zegt Erna trots.

Lees ook: Wie wordt Persoon van het Jaar 2021? Stem nu

Borre is de opvolger van Kaiko, die afgelopen zomer na 8,5 jaar trouwe dienst met hulphondenpensioen ging. Erna zag het afscheid al een tijdje aankomen. ,,Bij een hulphond gaan ze uit van acht werkbare jaren. Er komt een moment dat ze te oud worden om te werken. Voor Kaiko werd het te zwaar en ik wilde hem niet overvragen. Als hij mij ’s nachts in bed moest omdraaien, zag je hem kijken met een blik van: moet dit...’’

,,Ik zeg altijd: een hulphond heeft vier poten’’, vervolgt Erna. ,,Hij is mijn ADL-er (Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen), verpleegkundige, butler en maatje. Kaiko heeft zoveel voor mij gedaan, ik gun hem zijn rust. Hij is nu terug naar het gastgezin dat hem in zijn eerste jaar heeft opgevoed, de cirkel is dus weer rond. Natuurlijk was het emotioneel om afscheid van hem te nemen, maar ik zie hem nog regelmatig.’’

Borre is een ander type hond dan Kaiko. Gevoeliger vooral. ,,Toen hij voor het eerst met mij naar het ziekenhuis liep, schrok hij van de auto’s, de brommers, het lawaai van de stad. We liepen langs het Spaarne en ter hoogte van de Droste-fabriek ging hij opeens als een grote pup zitten, met zijn poten vooruit. Hij moest even alle indrukken verwerken. Borre is ook erg waakzaam. Als ’s nachts mijn beademingsmasker niet goed zit, gaat er een alarm af en dan staat hij meteen aan mijn bed. Borre is mijn vijfde hond en ik sta er elke keer weer van te kijken wat voor kanjers Stichting Hulphond weet op te leiden.’’

Veteranenhonden

Erna Aarsen zet zich al bijna 30 jaar in voor de stichting. Ze geeft gastlessen op basisscholen, lezingen en demonstraties. Ook doet ze jaarlijks mee aan Walk4Veterans, een wandelevenement waarmee geld wordt ingezameld voor het opleiden van deze zogenoemde ’veteranenhonden’.

De Haarlemse legt uit waarom een hulphond ook voor getraumatiseerde militairen, politieagenten of ziekenhuismedewerkers een uitkomst kan zijn: ,,Iemand met een posttraumatische stressstoornis kan elk moment aan iets naars herinnerd worden en van slag raken. Zo’n hond geeft dan een signaal van: ’Rustig’.’’

Vanwege haar inzet voor Stichting Hulphond Nederland werd Erna dit jaar benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. ,,Ik werd verrast in een Zoom-meeting. Er verschenen puzzelstukjes in beeld van al mijn vrijwilligersactiviteiten en nadat ik de puzzel had gelegd, las ik de beroemde zin ’Het heeft zijne majesteit behaagd...’. Ik vind het een erkenning voor alles wat ik heb gedaan. Niet alleen voor de stichting, maar ook voor de Zonnebloem, de kerk en de bibliotheek. Ik ben het bewijs dat je met alle beperkingen die je hebt nog volop kunt leven. Ik kijk altijd naar wat er wél kan.’’

Rotary

Haar positieve levenshouding komt in deze periode goed van pas. Door corona kan ze veel dingen die ze altijd zo graag deed, zoals het voorlezen van kinderen in de bibliotheek of het geven van lezingen, niet meer doen. ,,De avond voordat het land op slot ging, gaf ik nog een lezing bij de rotary in Purmerend. Daarna was ik maandenlang op mezelf aangewezen. Ook bij mij werd de zorg afgeschaald. Ik zou vanaf september 2020 ’s nachts ondersteunende beademing krijgen, maar dat kreeg ik pas in februari. Vervelend, maar ik snap het wel. Bij het Centrum voor Thuisbeademing in Utrecht werken veel hooggeschoolde longspecialisten die direct overal ingezet moesten worden.’’

Erna besluit ook in deze tijd van beperkingen het beste ervan te maken. Zoals ze eigenlijk altijd doet. ,,Verbinding is mijn woord van het jaar. Online kan ik nog veel doen, zoals bijbelstudieavonden en het volgen van kerkdiensten. Ook ga ik graag naar buiten voor een wandeling met mijn hond. Ik heb in deze periode mijn buurtje in Haarlem-Noord veel beter leren kennen. Ik zwaai naar iedereen, maak een praatje op straat, heb menig kaartje geschreven en gesproken met mensen die het zwaar hebben. Toon Hermans schreef ooit het gedicht: ’Er moeten mensen zijn’. Daar ben ik echt door geïnspireerd.’’

Er moeten mensen zijn,

die zonnen aansteken,

voordat de wereld verregent.

Persoonlijk

De Haarlemse Erna Aarsen (65) is onder andere vrijwilligster bij de Stichting Hulphond Nederland.