,,Dit verhaal gaat over een gewone vrouw die verliefd is op de verkeerde man.’’ Zo menselijk wil Cecilia Bartoli de opera ’Norma’ van de Siciliaan Vincenzo Bellini op cd laten horen. In die opzet is de Italiaanse beslist geslaagd. Inmiddels speelt ze Norma ook in Salzburg.

’Norma’ is de geschiedenis van een Gallische hogepriesteres, die een geheime verhouding heeft met Pollione, hoofd van de Romeinse bezettingsmacht. Ze heeft zelfs twee kinderen van hem. Er ontstaat een drama als de Galliërs in opstand willen komen en de jonge priesteres Adalgisa bekent ook een geheime verhouding met Pollione te hebben. Zal ze kiezen voor haar volk of toch voor de ontrouwe Pollione?

De splinternieuwe opname klinkt tintelfris. Bartoli haalde flink de stofkam door de noten en dankzij dirigent Giovanni Antonini en het op instrumenten uit Bellini’s tijd spelende Orchestra la Scintilla klinkt bij de ouverture meteen als een duik terug in de tijd van Bellini. Bartoli: ,,Die andere klank geeft ’Norma’ een nieuwe dimensie. Bovendien was Bellini een tijdgenoot van Schubert, hij steunt nog op Haydn en Mozart. Toen hij in 1831 ’Norma’ voltooide was Verdi pas 18, dus waarom wordt de muziek van Bellini dan altijd gespeeld als laatromantisch?’’

De grootste verrassing van deze opname is Bartoli zelf. Norma leek het terrein te zijn van grote dramatische sopranen, als Sutherland en Callas. Daarentegen is Bartoli een mezzosopraan met een ’kleinere’ stem. ,,Ze deden geweldig werk, maar kijk nu eens naar de vrouw die bij de wereldpremière de titelrol zong. Bellini schreef ’Norma’ voor de zangeres Giuditta Pasta, die rollen zong zoals Tancredi, die meer bij mijn stem passen. Adalgisa werd toen gezongen door Giulia Grisi, een veel lichtere sopraan.’’

KleurenZo gebeurt dat nu ook op deze cd waar Su Mi Jo stem geeft aan de jonge Adalgisa. Dan blijkt hoe mooi Norma en Adalgisa samen ’kleuren’. Bartoli zong haar eerste Norma in 2010, een concertante uitvoering in Dortmund. Toen daarna het idee ontstond deze opera op te nemen besloot Bartoli de zaak grondig aan te pakken. ,,Dirigent Nikolaus Harnoncourt leerde mij dat je altijd eerst naar de bronnen moet kijken en naar de tijd waarin zo’n werk is ontstaan.’’

Vervolgens bleek dat we ’Norma’ ook in Salzburg op het toneel konden brengen, al vraagt dat om een andere benadering. In de studio werk je met suggestie. Daar heb je fantasie nodig om een sfeer te creëren die bij het verhaal past, zodat de luisteraar thuis in zijn verbeelding toch ziet wat er niet is. Je moet je dus optimaal kunnen inleven en op het toneel is dat al een stuk eenvoudiger. Daar word je geholpen door het decor, de kostuums en het licht.’’

Intussen is de productie in Salzburg waar hij in augustus terugkeert, goed ontvangen, terwijl het eigentijdse toneelbeeld juist níet doet denken aan de tijd van Bellini. ,,We kozen voor een neorealistische regie. Daarmee wilden we Norma menselijk maken. De basis van dit drama dat eindigt op een brandstapel is uiteindelijk een herkenbare love-story van een vrouw vol passie.’’

Hans Visser

CD: ’Norma’ met o.a. Cecilia Bartoli (Decca). Concert: Amsterdam, Concertgebouw, 22/11 (Mozart, Haydn, Gluck, Beethoven).