Pablo Picasso maakte zijn zelfportret ’Le Boxeur’ en bokste tot dat hij een linkse directe kreeg van de Franse schilder André Derain.

Ernest Hemmingway wilde schrijven als een bokser: elke regel een uppercut. Jules Deelder is lyrisch over Bep van Klaveren en regisseurs Martin Scorcese, Clint Eastwood en Stanley Kubrick maakten spraakmakende boksfilms.

Boksen en kunst, het lijken tegenstrijdige werelden, maar sommige kunstenaars veren op bij de hartstochtelijke beleving van zwetende, mattende sporters in de ring.

Bart van Polanen Petel (31) maakt een omgekeerde beweging. Hij is oud-kampioen boksen (amateurs, lichtgewicht klasse C) en verbindt zijn geestdrift voor boksen met het maken van kunst. Dat neemt hij letterlijk. Hij spant canvas om een boksbaal, doopt zijn bokshandschoenen in acrylverf en stoot de kleuren op het doek.

Bloggers

Dat doet hij nog niet zolang, anderhalf jaar, maar zijn werkwijze is opgepikt door Amerikaanse, Europese en Aziatische bloggers en een New Yorks persbureau.

„Mijn schildertechniek springt in het oog. Nee, ik ken niemand die zo te werk gaat. De Japanse kunstenaar Ushio Shinohara, wiens werk in Guggenheim hangt, stoot met schuimrubberen handschoenen verf op een platte achtergrond, bij mij is het canvasdoek op een boksbaal bevestigd.”

We gaan Bart van Polanen Petel niet belangrijker maken dan hij is. Hij is amper begonnen, hij is geen geschoold kunstenaar, maar de Tilburger weet als amateur uit de schaduw te treden. De bezetenheid voor boksen was er het eerst. „Bij toeval zag ik de film ’Ali’ met Will Smith. Mijn moeder zei altijd, je mag elke sport doen die je wilt, als je maar niet gaat boksen. Maar ik raakte verliefd op het tijdperk met bokslegenden Muhammed Ali, Joe Frazier en George Foreman. Dat waren persoonlijkheden met een eigen stijl, een eigen manier van praten. Het drama rond de wedstrijden was fascinerend. Ik ben gaan boksen.”

Rond zijn 23e belde Van Polanen Petel met de boksschool van Joe ’smokin’ Frazier in Philadelphia. Hij kreeg de legende zelf aan de lijn en vroeg of hij mocht komen trainen. „Ik verbleef vier maanden in een getto en woonde in een verschrikkelijk motel waar je ook kamers voor een uur kon huren. Het was er levensgevaarlijk.”

Beest beteugelen

De Tilburger koos niet voor een carrière als bokser. Hij miste de innerlijke, allesvernietigende drive van collega-boksers en wilde de zekerheid van een baan in het bedrijfsleven. „Ik heb geen littekens en mijn neus is nog gaaf.” Twee jaar geleden stapte de interesse voor kunst de ring binnen. „Mijn vriendin studeert beeldende kunst aan St. Joost. Ze zei dat ik alles op de rit had, maar vergat mijn passie te leven. Ieder mens heeft een beest in zich. Ik wil dat mensen die oerdrift durven aan te kijken en leren om het beest te beteugelen. Controle geeft kracht. Dat is mijn boodschap en met mijn schilderijen wil ik dat overdragen.”

In de garage, die dienst doet als atelier, trekt hij zijn bokshandschoenen aan, ze zitten onder de verf, en zoekt kleuren uit. „Ik werk graag met blauw en rood, dat zijn tegenstrijdige kleuren. Ze gaan een confrontatie aan. Door te stompen vermoord ik de kleuren, ze zijn niet meer herkenbaar. Als ik me gelukkig voel, is een werk na een uur af. Maar als ik langer bezig ben, dan breng ik laag over laag aan. Dat eindigt altijd met donkere kleuren, het tekent mijn gemoedstoestand. Als ik gefrustreerd ben, smeer ik de verf met mijn bokshandschoenen uit.”