Donderdagochtend verschenen zij opnieuw voor de Raad van State voor het laatste bedrijf in het drama 'dossier meeuw'. Hamvraag: willen de gemeenten echt onderzoek doen naar een meeuwvriendelijke manier van overlastbestrijding of gebruiken ze het argument 'onderzoek' als dekmantel voor een grootschalige eierdestructie die puur bedoeld is om de overlast van schijnaanvallen, vuilniszakkengepik en nachtelijk geschreeuw van beschermde diersoorten tegen te gaan.

Het eerste natuurlijk, betoogde advocaat Fleur Onrust namens de gemeenten en de staatssecretaris. Welnee, ze doen helemaal geen onderzoek, ze willen gewoon alle meeuwennesten opruimen, terwijl helemaal niet is aangetoond dat de meeuwen die in de gemeenten broeden ook de overlast veroorzaken, betoogden secretaris Pauline de Jong en vicevoorzitter Harm Niessen van Faunabeheer. Om dat te bewijzen zou je alle meeuwen moeten ringen.

Ontheffing

Drie staatsraden trokken ruim anderhalf uur uit om alle argumenten te horen. Het begon met een ontheffing die de staatssecretaris Martijn van Dam (Economische Zaken) in januari 2014 aan de gemeenten Haarlem, Alkmaar en Leiden verleende voor het project 'Beheer Meeuwenoverlast'. De Flora- en faunawet werd daarvoor uit de kast getrokken.

De gemeenten kregen zo drie jaar de tijd om mogelijkheden te onderzoeken om overlast van vier meeuwensoorten diervriendelijk te bestrijden. Leiden ging voor het omruilen van echte eieren voor nepperds; Haarlem en Alkmaar voor insmeren met maisolie.

Smoes

Stichting Faunabeheer tekende direct bezwaar aan. Want volgens haar is geen sprake van onderzoek. Het is gewoon een smoes om legaal eieren te vernietigen. In april 2014 verklaarde de staatssecretaris het bezwaar ongegrond.

De stichting tekende beroep aan bij de rechtbank en werd daar in april 2015 in het gelijk gesteld. De rechter vond dat de Flora en Faunawet verkeerd werd gebruikt en trok de ontheffing in. De drie gemeenten moesten hun 'onderzoek' al na een jaar staken. Er werd hoger beroep aangetekend bij de Raad van State in de hoop dat in broedseizoen 2016 weer kon worden geëxperimenteerd.

Dat viel tegen: pas in maart van dit jaar ontdekte een ambtenaar dat de zitting voor 14 april gepland stond: midden in het broedseizoen 2016. Via een versnelde procedure werd op 31 maart een tussenvonnis aangevraagd, maar dat verzoek werd weggelachen door de dienstdoende Staatsraad.

Donderdag waren drie Staatsraden uitgerukt voor de inhoudelijke behandeling van het hoger beroep. Ook zij zetten tijdens de verhoren hun vraagtekens bij het argument 'onderzoek'. Duidelijk werd ook dat hun uitspraak, die binnen zes weken volgt, te laat komt om in 2016 nog meeuweneieren te ruimen. En per 31 december loopt de (ingetrokken) ontheffing van de staatssecretaris af. Mocht de Raad van State het beroep van de drie gemeenten gegrond verklaren, zullen zij een nieuwe aanvraag doen. Zo niet, dan blijven ze zitten met een fikse voorraad nep-eieren en een paar volle containers maïsolie. En een mislukt experiment.