Maandag brengt hij met zijn bestuursvoorlichter Heleen van Loenen een bezoek aan de redactie. Hij is onder de indruk van het feit dat elke redacteur op de stadsredactie nog een eigen specialisme heeft. Steden moeten hun eigen krant hebben, vindt de burgemeester. Dat is heel belangrijk. In Haarlem verschijnt zelfs de oudste krant ter wereld. De burgemeester wil zijn verhaal graag controleren op feitelijke onjuistheden, maar geeft wel meteen zijn 06-nummer aan de journalisten, want bereikbaar zijn vindt hij belangrijk.

U bent nu al een paar weken burgemeester. Is Haarlem meer een cultuurstad dan een werkstad?

,,Geen enkele gemeente in deze buurt heeft zo’n groot cultureel aanbod als Haarlem. Amsterdam loopt over en dat is voor Haarlem heel belangrijk. Haarlem ligt op een plek die booming is. Maar de economie van een stad is ook belangrijk. In de regio is veel werkgelegenheid met Schiphol en Amsterdam maar ook de economie in Haarlem moet zich blijven ontplooien. Een bedrijf is geïnteresseerd in de plaats waar het zit, dus alleen al in die zin is het belangrijk dat de stad zich ook economisch ontwikkelt.”

Wat gaat u als burgemeester doen om bedrijven te behouden voor Haarlem?

,,Als burgemeester alleen kan ik niet zoveel doen. Maar als college moeten we daarover nadenken, ook de gemeenteraad moet dat doen. Is Haarlem bereikbaar en beschikbaar? Wat maakt onze stad zo bijzonder? Cultuur is belangrijk voor een stad. Ik vind dat in Haarlem prachtige faciliteiten zijn neergezet door het gemeentebestuur. Daar zit echt een visie achter en dat betaalt zich nu uit en dat heeft ook een economisch aspect. Maar een stad moet ook leven. Bedrijven moeten er trots op zijn dat ze in Haarlem zitten. Op termijn is de economie ook belangrijk.”

Er zijn discussies over samenvoegingen. Moet Bloemendaal bij Haarlem worden gevoegd?

,,Dat is aan de gemeente zelf. Daar ga ik niets over zeggen. Het is wel belangrijk dat er goed wordt samengewerkt. Daarbij is Haarlem een centrumgemeente.”

En wat moet er gebeuren met Spaarndam-West? De gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude heeft voor Haarlemmermeer heeft gekozen, maar Spaarndam-West wil bij Haarlem blijven.

,,Daar moet ik niet allerlei dingen over gaan roepen. Het gaat om een fusie van twee gemeenten en dat proces gaat nu lopen. Gemeenten mogen hun visie inbrengen. Ik vind wel dat er rekening moet worden gehouden met wat de bevolking wil.”

Haarlemmermeer voert nu een publiekscampagne in Spaarndam om de bevolking te overtuigen voor Haarlemmermeer te kiezen. Gaat Haarlem dat ook doen?

,,Daar ga ik niets over zeggen.”

Gaat u daar binnenkort op bezoek op Haarlem te promoten?

,,Ik ben er al geweest. Het is een prachtig dorp dat niet is opgeslokt door stedelijke bebouwing.”

Hoe is het om Bernt Schneiders op te volgen? We kregen als krant wel eens het verwijt dat deze burgemeester een makkie had omdat hij vaak goede publiciteit kreeg.

Wienen lacht: ,,Ik ben gewoon mezelf en dat blijf ik. Schneiders was een goeie populaire burgemeester maar ik zit niet in een concurrentiepositie. Ik heb gewoon geweldig veel zin in deze baan. Ik doe het op mijn manier en ik word hier erg prettig ontvangen door de bevolking.”

Wat voor bestuursstijl heeft u?

,,Tja, dat moeten anderen maar zeggen. Maar ik ben enthousiast en gedreven. Ik wil ook weten hoe dingen in elkaar zitten. Ik heb een visie en neem een standpunt in. Maar ik ben niet de baas, dat is de gemeenteraad. Ik voel wel een zekere verantwoordelijkheid en ik wil dus gaan voor een goede besluitvorming. Een burgemeester moet verbinden. Hoe kan ik mensen laten samenwerken? De politiek heeft de neiging om te polariseren. Dat is logisch want als alle partijen hetzelfde zouden zijn, heb je niets meer te kiezen als inwoners.”

,,Het gaat erom dat de politiek met de burgers in een bepaalde richting gaat. Een goede besluitvorming is in het belang van de stad. Ik vind het ook erg leuk om te discussiëren en argumenten af te wegen. Ik hou van dat politieke spel. Soms moet je juist niet zoeken naar een compromis in de politiek. Ik hou ervan om dat proces te begeleiden, kritisch mee te denken.”

Op den duur wordt de burgemeester gekozen. Er gaan zelfs stemmen op dat het bij de volgende kabinetsformatie al aan de orde is.

,,Een benoemde burgemeester heeft een voordeel. Ik kom van buiten (uit Katwijk, red.) en ben niet gelieerd aan een partij in Haarlem. Ik ben wel lid van het landelijke CDA. Maar voor de politiek hier ben ik een onbeschreven blad. Een burgemeester heeft ook een belangrijke rol op gebied van veiligheid en crises. Ik moet mijn verantwoordelijkheid kunnen uitoefenen zonder me af te vragen wat de kiezers ervan vinden. Een gekozen burgemeester is per definitie maar voor iets meer dan de helft van de bevolking de favoriet. Die begint dus al met een achterstand, want de andere helft is tegen. De vraag is hoe zo’n burgemeester na de verkiezingen omgaat met zijn tegenstanders. Je loopt ook het risico van een machtsstrijd tussen de gekozen burgemeester en de gekozen gemeenteraad. Democratie wordt in Nederland geregeld door de gemeenteraad. Er is een collectief waarbij vaak heel veel verschillende partijen naar samenwerking zoeken. Natuurlijk kan dat een eindeloos gepalaver opleveren, maar toch is dat goed. Bij het huidige kabinet met maar twee partijen gaat dat op een andere manier, maar ook daar gaat het hier heel anders dan bijvoorbeeld in Groot-Brittannië of Duitsland. Bij ons moet je coalities vormen, je moet steeds met meer partijen werken. Rutte moet de coalitie bij elkaar houden, hij moet schipperen. Ik zit ook bij de Raad van Europa en ben in Georgië geweest. Toen de burgemeester van de hoofdstad daar de verkiezingen verloor, werd hij meteen gearresteerd. Dan denk ik: jongens wat hebben wij dan eigenlijk een fantastisch politiek systeem.”

Wat is uw favoriete vakantieland?

,,Dat heb ik niet. Ik vind verschillende landen leuk: Noorwegen, Ierland, IJsland en Frankrijk bijvoorbeeld. Ik hou van de natuur en van steden, ik ben het vaakst in Frankrijk geweest. Ik heb een zoon en drie dochters. Met mijn zoon ga ik elk jaar een weekje weg. Dat kan heel primitief zijn in een tweepersoonstentje of in een hotelletje. Dat is ontzettend leuk om te doen, we doen dat nu zestien jaar.”

Vlees of vis?

,,Vlees tot ik naar Katwijk ging. Nu is het ook vis.”

Leest u veel boeken?

Enthousiast: ,,Ik ben een enorme lezer. Ik ben bijvoorbeeld dol op de klassieke Russische schrijvers. Eén van de mooiste boeken die ik las, was Leven en Lot van Vasili Grossman. Dat is een epos over de Slag om Stalingrad. Je krijgt daar zo’n goed beeld van hoe de geschiedenis was. Die diepe gefrustreerdheid over de terreur van Stalin. Maar deze zomer heb ik ook Bonita Avenue gelezen. Toch ben ik meer van de geschiedenis. Willem van Oranje bewonder ik zeer. Laatst kwam ik een boek tegen over een standbeeld van hem in Parijs wat ik nog niet had! Dat koop ik dan meteen.”

Waarom bewondert u Willem van Oranje?

,,Willem van Oranje is de grondlegger van het land. Hij was een belangrijk dienaar van de vorst, maar hij brak daarmee vanwege een principieel punt. Hij wilde niet dat koningen heersen over de gewetens van de burgers. Zo zie ik het ook. De overheid moet daar vanaf blijven. Er moet ruimte zijn bij burgers voor het eigen geweten.”

Nieuwe geschiedenis en theologie boeien Wienen. Films ook. Twelve years a slave vond hij mooi en Shawshank Redemption, Dead Man Walking, Gandhi, maar ook The English Patient.

Met de sociale media heeft hij niet veel. Hij ergert zich aan de grofheid. ,,Ik vind het een enge ontwikkeling dat groepen mensen elkaar alleen maar aan het bevestigen zijn op de sociale media. Ze nemen steeds minder kennis van wat anderen vinden. Op die manier verdwijnt de nuance. Dat is het mooie van kranten. Daar bestaat de nuance wel, maar ik moet eerlijk zijn: ook mijn kinderen lezen nauwelijks de krant. Ja, alleen mijn dochter maar die heeft journalistiek gestudeerd.”

Wat vindt u van Haarlem?

,,Ik ben onder de indruk van de stad. De hofjes vind ik prachtig. De dag van mijn installatie heb ik een tochtje gemaakt op het water. Dan ziet die stad er ook prachtig uit. Haarlemmers zijn trots op hun stad, ze zijn ook vriendelijk en zeer betrokken. Dat is fantastisch om te merken. De stad heeft een eigen lokaal dna van meedenkers. Wat een betrokkenheid! Gelukkig is dat ook opgepakt door het bestuur en de ambtelijke organisatie. Als je hier belt met de gemeente, word je meteen ontvangen en uitgenodigd voor een gesprek.”

,,Bij de vluchtelingen zie je dat ook weer. Zoveel mensen zijn betrokken. Het is echt ongelofelijk wat er rond de Koepel gebeurt. Ik hoop dat we dat ook meemaken als de vluchtelingen hier gaan wonen. Het is heel belangrijk dat ze hier wegwijs worden gemaakt en op weg geholpen worden. Ze kunnen anders teleurgesteld en verbitterd raken als ze geen werk hebben. Het is wel een feit dat 90 procent van deze groep geen baan heeft en een uitkering krijgt. Dat kan een voedingsbodem zijn voor radicalisering. Dat is echt een nieuwe dynamiek, maar daar is deze stad ook ooit groot mee geworden. In de zeventiende eeuw kwamen er ook allemaal Belgen naar Haarlem. De stad groeide toen van twintigduizend naar veertigduizend inwoners. Ik snap wel heel goed wat er aan bezorgdheid leeft. De integratie van de vluchtelingen gaat ons nog heel lang bezig houden. Ik ben er voor dat we vluchtelingen opvangen maar we kunnen niet iedereen hier naar toe halen. We kunnen in Nederland de wereldproblemen niet oplossen. Degenen die hier naar toe komen, moet je helpen. Je kunt ook geen grens trekken: zoveel moeten het er worden. Over de culturele achtergrond moet je ook nadenken. Want jongens, je komt hier in een land waar jouw geloof en profeet beledigd kunnen worden. Dat hoort erbij. Als je daar niet tegen kunt, hoor je hier niet thuis. Mijn geloof kan ook worden beledigd. In een tolerante samenleving moet dat allemaal kunnen.”

Favoriete schilder of muziek?

,,Ik hou erg van klassieke kunst en klassieke muziek. Tjonge, jonge wat was die Frans Hals een fantastische schilder.”

U moet hier binnen een jaar gaan wonen van de gemeenteraad. Bent u al op zoek naar een huis?

,,Dat is buitengewoon lastig. Dan zie ik wat en dan is het alweer verkocht! De prijs is ook een punt. Ik kijk niet in een bepaalde wijk. Ook in Schalkwijk zijn mooie groene plekken. Ik zoek een huis dat groot genoeg is voor mijn verzameling boeken, die beslaat al snel honderden strekkende meters. Ik heb nog geen huis definitief op het oog maar ik wil hier wel snel naar toe want ik ben telkens anderhalf uur reistijd kwijt. Ik vind dat een burgemeester ook in de stad die hij bestuurt hoort te wonen. Burgemeesterswoningen zijn er bijna niet meer in Nederland want ze zijn niet populair. Er zijn in Nederland nog maar twintig ambtswoningen voor burgemeesters. Daar woon je niet gratis hoor, je betaalt heel veel huur en bouwt niets op. Ik koop liever een woning.”