Hoogheemraadschap Delfland onderzoekt of de rode rivierkreeft, een exoot afkomstig uit Noord-Amerika, schadelijk is voor de dijken. Het schaaldier graaft immers gangen in oevers (en dijken) als het een nieuw pantser krijgt. In Woubrugge maken bewoners zich zorgen omdat de kreeften - ze kunnen tot zeventien centimeter groot worden - het natuurgebied van de Wijde Aa zouden kaalvreten.

Voor Ed van Egmond, woonachtig in Rijpwetering maar samen met zijn vader Koos, beroepsvisser in Haarlemmermeer, heeft de rode rivierkreeft geen geheimen. Ook in de polder komen ze overal voor. ,,Ze zitten overal. In het Spaarne, in de Ringvaart, maar ook in ondiepe slootjes. We vissen er soms op in de Hoofdvaart. Soms is het voor ons een aardige bijvangst, al word je er niet rijk van.’’

Van Egmond heeft het aantal kreeften door de jaren heen flink zien toenemen. ,,Je ziet ze steeds meer. Tien jaar terug zag je een enkele, vijf jaar geleden waren het er een paar meer en nu is het flink toegenomen. We kunnen er doelgericht op vissen.’’

Een plaag zijn de kreeften in zijn ogen niet. Nog niet. ,,Het valt mee. Maar ze planten zich snel voort. Het kunnen er als we een jaar of vijf verder zijn, wel heel veel zijn. Maar nu dus niet. De verhalen dat ze flora en fauna vernietigen ken ik ook, maar volgens mij valt het wel mee.’’

Hengelsportvereniging

Donald Pranger van Hengelsportvereniging Haarlem heeft vergelijkbare ervaringen. ,,Ze zijn er, het zijn er veel en ze worden ook steeds vaker gegeten’’, zegt hij. De leden van zijn vereniging komen de kreeften overal tegen. ,,Maar zorgen maak ik me niet. Het is geen plaag.’’

Wellicht dat de natuur zelf een oplossing vindt voor de oprukkende immigrant. Van Egmond weet dat de kreeften ook natuurlijke vijanden hebben. ,,Dan moet je aan ratten en reigers denken. Maar grote vissen als snoek en snoekbaars eten ze ook. De jongen vooral, want die hebben niet van die harde pantsers.’’

Pranger ziet een mogelijke parallel met de wolhandkrab. ,,Ook zo’n verhaal. Opeens doken die overal op, maar nu hebben we er niet veel last meer van. De opkomst van de rivierkreeft speelt al meer dan tien jaar. Het is gewoon een kwestie van afwachten hoe dit zich ontwikkelt. Niemand kan de afloop voorspellen. Het is nog veel te vroeg om paniek te zaaien.’’

Smakelijk

Pranger ziet bovendien ook een positieve kant aan de opkomst van de rivierkreeft. ,,Ze smaken prima’’, zegt hij lachend. Van Egmond heeft die ervaring ook. ,,Ze liggen gewoon in de supermarkt. Wij verkopen onze vangst aan handelaren, maar je komt ze in de garnalenkroketjes, de soep en gewoon op je bord in het restaurant weer tegen.’’

Rijnland

Het Hoogheemraadschap van Rijnland erkent het probleem van de oprukkende rode rivierkreeft. ,,Ze zitten in ons hele gebied’’, weet een woordvoerder.In dat gebied - ruwweg de regio Leiden, Haarlem en Haarlemmermeer - komen de kreeften niet overal even vaak voor. ,,Op sommige plekken meer dan elders. Het is een plaag. Naar de aantallen doen we geen onderzoek, want er is toch geen kruid tegen gewassen. Onze muskusrattenbestrijders houden wel in de gaten of ze geen schade aanrichten’’, aldus de woordvoerder.

Tunneltjes

Rivierkreeften graven namelijk tunneltjes. Die kunnen dijken aantasten. Hier heeft het Hoogheemraadschap van Rijnland onderzoek naar gedaan, zegt de woordvoerder. ,,Daar bleek uit dat ze geen gevaar opleveren voor de veiligheid. Hooguit dat we eerder moeten baggeren omdat ze grond losmaken. In sommige gevallen storten we grond bij, ter verstevigingen van kades van sloten.

De rode rivierkreeft komt oorspronkelijk uit Amerika. Hij leeft inmiddels ook in Azië en Europa. Een volwassen exemplaar is twaalf tot zeventien centimeter lang. Deze soort kan ook over land lopen, waardoor hij zich snel verspreidt. Onderzoek heeft aangetoond dat de kreeft schade kan aanrichten aan planten en amfibieën.

Het hoogheemraadschap telt de ’invasieve exoten’ niet. ,,Wat heeft dat voor zin?’’, vraagt de woordvoerder retorisch. ,,We weten al dat het er veel zijn. Met vangen schiet je niets op, want ze komen gewoon terug. We zien de aanwezigheid van kreeften als iets waarmee we moeten leren leven.’’