Het Openbaar Ministerie verbood De Roos twee weken terug zijn ontdekking naar buiten te brengen. Haarlemmer De Roos, die later dit jaar met een boek over de zaak-Faber komt, vindt het publieke belang van openbaarmaking echter groter. In het zicht van verschijnen van zijn verhaal in deze krant, liet het OM hem vrijdag weten opnieuw naar het publicatieverbod te zullen kijken.

De brisante ontdekking van de Duitse argumenten Faber niet terug in het gevang te stoppen deed hij in 2013, toen hij in het Paleis van Justitie te Arnhem in drie ordners en twee dozen documenten mocht kijken. Hij kreeg toen het relaas onder ogen van onderhandelingen tussen Duitsland en Nederland in 2002 over het straffen van zeven oorlogsmisdadigers, die na hun ontsnapping uit Nederlandse gevangenissen in de jaren vijftig van de vorige eeuw in vrijheid in Duitsland leefden. Om inzage in dit document voerde De Roos in 2012 een procedure voor de rechtbank in Haarlem, die het hem verstrekte met een aantal weggelakte passages.

In Arnhem las hij wat de autoriteiten verborgen hadden willen houden. ,,Ik was geschokt en verslikte me bijkans in de koffie, die de behulpzame justitieambtenaren me aanreikten’’, blikt hij terug. De Duitse onderhandelaars voerden negen obstakels aan, die uitlevering in de weg stonden.

Lees ook: Ik verslik me bijna in mijn koffie als ik dit allemaal lees. Beroept het moderne Duitsland zich op een decreet van Adolf Hitler? De speurtocht van historicus Jan Roos naar oorlogsmisdadiger Carel Faber

Want had de Nederlandse regering in Londen wel een wettige basis? Kon er na de Duitse inval nog wel gesproken worden van een Nederlandse Staat? Nederland was immers deel van Duitsland geworden. Ook bij de Nederlandse tribunalen en gerechtshoven die na de oorlog nazi-collaborateurs veroordeelden plaatsten de Duitsers vraagtekens. Waren die eigenlijk wel legitiem? Bovendien: zijn die misdaden uit de oorlogstijd niet al lang verjaard?

De Nederlanders die bij het gesprek waren noteerden deze argumentatie ’in het licht van de geschiedenis soms ronduit bizar’ te vinden Een uitleveringsverzoek zou niet zonder meer afgewezen worden, maar door Duitse rechtbanken worden beoordeeld. Die zouden er echter van uitgaan, dat de Nederlandse oorlogsmisdadigers de Duitse nationaliteit bezaten. Immers, het in vreemde krijgsdienst gaan betekent verlies van het Nederlanderschap. En op grond van een decreet van Adolf Hitler uit 1943 wordt wie onder Duitse wapenen dient automatisch Duitser.

In mei 2012 overleed Faber in Ingolstadt, waar hij in vrijheid leefde. Voor de Nederlandse justitie was zijn dossier daarmee gesloten. Wat De Roos betreft dus juist niet.