De bedoeling van het fonds is om de journalistiek in Haarlem en omgeving te versterken. ,,Er is geen onderwerp taboe’’, vertelt Tanja van Bergen, journalist en bestuursvoorzitter van de Stichting Haarlems Stimuleringsfonds Lokale Journalistiek, die het mediafonds beheert. ,,Het hoeft geen hardcore onderzoeksjournalistiek te zijn, maar het moeten wel verhalen zijn die dieper graven, verder gaan dan alleen maar beschrijven wat er gebeurt. Die verhalen, het kunnen ook podcasts of televisie-items zijn, moeten gaan over Haarlem of de directe regio. Voorwaarde is wel dat ze gemaakt worden voor publicatie in of bij een lokaal nieuwsplatform.’’

De voorstellen die journalisten indienen bij het Haarlems Mediafonds worden beoordeeld door het bestuur van de stichting, dat bestaat uit vijf personen. Naast Tanja van Bergen zijn dat Sheila Sitalsing, columnist van de Volkskrant, Nausicaa Marbe, columnist bij de Telegraaf, onderzoeksjournalist Kim van Keken en oud-journalist Jan Kuys. ,, Frénk van der Linden is adviseur van het bestuur en ambassadeur van het fonds, maar hij oordeelt niet mee over de aanvragen’’, zegt Van Bergen.

Gemeenteraad

Het initiatief voor het Haarlems Mediafonds is in juni 2019 genomen door de gemeenteraad van Haarlem. Doel is de kritische functie van de journalistiek met diepgang en de functie als waakhond te versterken. ,,Er is de laatste jaren veel gedecentraliseerd door de regering. De gemeentes kregen steeds meer taken toegeschoven zoals jeugdzorg, de Wmo en Participatiewet, noem maar op. Tegelijkertijd zag je juist in de lokale en regionale journalistiek een kaalslag: steeds minder mensen en middelen. Het Haarlems Mediafonds moet eraan bijdragen dat er meer tijd, ruimte en geld beschikbaar komt om de journalistieke verhalen te produceren die het verschil maken. Om journalisten de gelegenheid te geven even weg te stappen van de dagelijkse praktijk en wat dieper in bepaalde zaken te duiken’’, vertelt Van Bergen.

Zo werkt het

Ze legt kort uit hoe het Fonds te werk gaat: ,,Als er een aanvraag binnenkomt, kijken wij of het een voorstel is voor een verhaal dat echt iets toevoegt en dat zonder extra ondersteuning niet gemaakt zou kunnen worden. De onderzoeksvraag moet helder zijn en het onderwerp moet relevant zijn voor de inwoners van Haarlem en directe omgeving. We kijken ook naar een soort journalistieke originaliteit. Is het onderscheidende journalistiek, heeft het de ambitie om iets toe voegen aan dat wat er al is?’’

Binnen zes weken na het indienen van een voorstel wordt gereageerd door het Fonds. Als er een afwijzing volgt, wordt die ook beargumenteerd.

Van Bergen verwacht dat het in de praktijk veelal freelance journalisten zullen zijn die een aanvraag indienen bij het fonds. Per jaar zijn er twee aanvraagrondes. De eerste begint maandag 22 maart en sluit op zondag 16 mei.

Per aanvraag is maximaal 50.000 euro beschikbaar. Overigens kan ook maximaal 1.500 euro worden aangevraagd om een vooronderzoek te kunnen doen, om daarna een vervolgaanvraag in te dienen voor de uiteindelijke productie.

Onafhankelijk

Van Bergen kaart tot slot nog een heikel punt aan: ,,Is het goed dat de overheid geld steekt in lokale journalistiek? Je ziet nu dat onder invloed van de coronapandemie - en dan vooral op social media - er een soort geluid ontstaat dat de gevestigde media aan de leiband van de overheid lopen. Een overheid die geld steekt in de journalistiek zou dat beeld kunnen bevestigen. Maar het Haarlems Mediafonds is geen uitvoeringsorgaan van gemeentebeleid, de stichting is onafhankelijk. De gemeente kan ons dus ook niet vertellen welke onderwerpen wel of welke onderwerpen niet kunnen. Simpel gezegd: we hebben een bak geld gekregen en krijgen een mandaat van het college van B & W waarin staat dat wij de uitvoerders zijn van de subsidieregeling in al haar facetten en binnen de beoordelingscriteria die we zélf hebben opgesteld. Dus mocht het zo zijn dat een aanvrager komt met een onderwerp dat kritisch is over het functioneren van het gemeentebestuur, dan zullen wij nooit om die reden dat voorstel afkeuren. Wij kijken alleen naar de journalistieke kwaliteit van de aanvragen.’’

Alle informatie is vanaf maandag te vinden op de website www.haarlemsmediafonds.nl. Dan is het ook mogelijk om een aanvraag in te dienen.